Değerli hemşerilerim;
6 Şubat 2023 Pazartesi sabaha karşı yaşanan deprem ülkemizin üzerine adeta bir karabasan gibi çöktü. Depremi yaşayanlar için hayat bir daha asla eskisi gibi olmayacak şekilde değişti. İnsanlarımız canlarını kaybettiler, yakınlarını enkazlar içinde bulamadılar, yuvalarını yitirdiler, yaşama sevinçlerini, anılarını molozlar içinde gömdüler, cıvıltısını yitiren şehirlerimizi gri bir duman ve ölümün, çaresizliğin keskin kokusu sardı.
Cumhuriyetimizin 100. Yılında; hala sayısını net olarak bilemediğimiz binlerce vatandaşımızı kaybettik, hala hayatta kalanların yaralarını tam olarak saramadık, hala depremde yakınlarına ulaşamayanların yüreklerine dokunamadık… Yetmedi büyük felaketlerin acısıyla savrulmuş, mahvolmuş insanlarımızın siyasi tercihlerinin ne acı ki yaklaşan yerel seçimlere malzeme yapıldığına da şahit olduk.
Kıymetli hemşerilerim;
6 Şubat tarihi bizlere bir kez daha ve en sarsıcı haliyle gösterdi ki; bu coğrafyada deprem gerçeğiyle yaşamak ve yaşamlarımızı, kentlerimizi, yapılarımızı bu gerçekle uyumlu kurgulamak zorundayız. Depremin etkilediği 11 ilimizde bu denli şiddetli depremlere rağmen, bazı binaların sapasağlam ayakta kalabildiğini gördük. Binalarımızı; aklın, bilimin ışığında ülkemizin afet gerçeği üzerine konumlandırmamızın şart olduğunu bir daha gördük. 7’den 77’ye tüm toplumu afetlere hazırlıklı kılmanın, afet anında ve sonrasında nasıl davranılması gerektiği konusunda mutlaka eğitilmenin kaçınılmaz olduğunu, olası bir afetten bizi gerekli eğitimleri almış bir komşumuzun kurtarabileceğini gördük.
Biz de yerel yönetim olarak deprem riskinin yüksek olduğu bölgemizin olası bir afet karşısında en az düzeyde etkilenmesi adına faaliyetlerimizi hızlandırdık. Şubat 2023’te olağanüstü topladığımız belediye meclisinde öncelikle Kentsel Risk Yönetimi Komisyonu’nu kurduk ve bu komisyonda afete yönelik yeni projeler geliştirmek için kollarımızı sıvadık. Belediyemizin sahip olduğu deprem istasyonu sayısını 6’dan 11’e çıkardık ve tamamına eş zamanlı veri aktarımı ve takibi için çevrim içi iletişim imkânı sağladık. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Deprem Mühendisliği Bölümü ile deprem alarm sisteminin Belediye Binasına kurulması için çalışmalarımıza başladık. Bununla birlikte İnşaat Mühendisleri Odası, Mimarlar Odası, Üniversitemizin ilgili bölümlerinde görevli akademisyenler, yapı denetim şirketleri ve sektörde çalışan deneyimli inşaat mühendisleriyle görüşmeler yaptık. Bu görüşmelerden çıkan sonuçlar ile mevcut deprem yönetmeliklerine ek öneriler hazırlıyoruz. Mayıs 2023’te Afet İşleri Müdürlüğü’nü kurduk. Müdürlüğümüzü hem inşaat mühendisleri ve teknikerlerden oluşan teknik birim, hem de sivil savunma ve arama kurtarma faaliyetlerini organize eden sosyal birim olarak ikiye ayırdık. Bu süreçte, Afet İşleri Müdürlüğü Teknik Birimimiz, kentte bulunan mevcut kötü yapı stoğunun tespiti ve depreme dayanıklı yapılara dönüşümünü sağlamak için saha çalışmalarına hızlı şekilde başladı. Ağustos 2023’den itibaren yapıların depreme karşı dayanımını belirlemek amacı ile Ön İnceleme Niteliğinde Risk Analizi Çalışmaları hızlandı. Öncelikli olarak vatandaşlar tarafından yapılan başvurular değerlendirildi ve Şubat 2023 tarihli meclis kararında da belirtildiği üzere Sağlık İl Müdürlüğü binalarından başlayarak kamu binalarının kontrolü gerçekleştirildi. İşyeri açılış ruhsatı ile ilgili başvurularda, ilgili bağımsız bölüm içerisinde inşaat ruhsatına uygunluk kontrollerini gerçekleştirdik, devam ediyoruz. Zemin katında işyeri bulunan bütün binalar için işyerleri içerisinde statik projesine uygunluk kontrollerini yapıyoruz. Bunun yanında kentin ana ulaşım akslarının kesişim noktalarında bulunan kavşaklardan cephe alan ve deprem anında yıkılması durumunda ulaşımı olumsuz etkilemesi muhtemel binalar için risk değerlendirme çalışmalarımız devam ediyor. Yine mevcutta yurt, pansiyon ve otel olarak kullanılan ve tüm katları ticari veya ofis hizmetlerine ayrılmış binalar hakkında ön inceleme değerindeki risk analizlerimizi sürdürüyoruz. Afet İşleri Müdürlüğü bünyesinde kurduğumuz Yapı Malzemesi Laboratuvarı da Ağustos 2023’den itibaren aktif şekilde çalışıyor. Ayrıca Zemin Test Laboratuvarı kurma çalışmalarımız da başladı. Gerekli teknik donanımların temini sonrası önümüzdeki aylarda faaliyetine başlayarak bu sürece dair önemli bir hizmet görecektir. Mevcut yapı stoğunun iyileştirilmesi öncelikli hedefimiz. Kentsel dönüşüme teşvik için de çalışmalar yapıyoruz. Tüm kenti kapsayan “Risk ve Derecelendirme” çalışmalarının tamamlanması ile kentsel dönüşüm çalışmalarının hızlandırılmasının yanında olası afet sonrası acil eylem planlarının hazırlanmasını hedefliyoruz. Kentsel risk haritası projemiz için veri toplama ve dijitalleştirme çalışmaları için kurumlararası görüşmelerde bulunuyoruz.
Bunun yanında Ekim 2023’te Türkiye Afet Müdahale Planı (TAMP) ve Çanakkale İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP- Çanakkale) kapsamında Çanakkale Belediyesi’ne ait eylem tablosunu da güncelledik.
Elbette sadece deprem öncesi değil, sonrasında da toplanma alanlarının kapasitelerinin belirlenerek yerlerinin kararlaştırılması, afet sonrası gerekli malzemelerin kent içinde ihtiyaca uygun doğru dağılımının yapılması, afet sonrası ekiplerin en hızlı ve doğru noktalara yönlendirilmesi gibi planlamaların hazırlanabilmesi için risk ve derecelendirme çalışmalarının tamamlanmasının önemini biliyoruz.
Deprem sonrası için planladığımız çalışmalarımızı da teker teker hayata geçiriyoruz. Afet ve acil durumlara yönelik eğitim ve tatbikatlar organize etmek, olası afet öncesi risk azaltma ve farkındalık çalışmaları düzenleme, kentte ekip organizasyonlarını görünür kılma, belediye sınırları içerisinde eğitim almış, gerekli bilgi ve ekipmanlarla donanmış gönüllü ekiplerin oluşturulması ve acil durum haberleşmesi hizmet temini sağlanmasını hedefleyen Mahalle Afet Gönüllüleri projesini de 2023 yılında hayata geçirdik. 500 gönüllüye Afet Bilinci ve Hazırlık, Afet Psikolojisi, Temel Yangın Söndürme, Temel Arama ve Kurtarma eğitimleri verdik, Mahalle Afet Gönüllüleri Acil Müdahale Projesi ile ilgili Mahalle Afet Gönüllüleri Acil Müdahale Derneği (MAG AMEDER) ile iş birliği protokolü imzaladık.
Belediyemiz bünyesinde 35 gönüllü personelin katılımıyla Hafif Arama Kurtarma ekibi ÇASAR’ı oluşturduk. Çanakkale Belediyesi’nin resmi arama kurtarma ekibi olan ÇASAR, Çanakkale Belediyesi Afet İşleri Müdürlüğü ile Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) Çanakkale İl Müdürlüğü iş birliğinde çalışmalarına devam ediyor. Tüm eğitim sürecinin tamamlanmasından sonra AFAD akreditasyon işlemlerinin tamamlanarak ekibimiz gönüllük sistemine dâhil edilecektir.
Sonuç olarak yakın tarihimizdeki her anlamda yıkıcı etkisi büyük iki depreme bakarak ve ülkemizde bir deprem gerçeğinin her zaman var olduğunu zira önemli fay hatları üzerinde bulunduğumuzu asla unutmayarak, yerel yönetim ve merkezi yönetimlere düşen en önemli görevin depreme dirençli kent oluşturmaktan geçtiğini bilmeliyiz. Bu anlamda hem resmi hem de gönüllü çalışmalarında insan yaşamının önemi çerçevesinde deprem öncesi, sırası ve sonrasında yapılması gerekenleri önemli bir ödev bilinciyle hafızalarımıza işlemeliyiz.
Hafızalarımıza tüm şiddetiyle kazınan 6 Şubat depreminin yıldönümünde kaybettiğimiz tüm vatandaşlarımızı rahmet ve saygıyla anıyor, geride kalan tüm vatandaşlarımıza da başsağlığı, sabır ve hayata güzel umutlarla devam edebilme gücü diliyorum. Depremden etkilenen tüm vatandaşlarımız için ihtiyaç halinde hazır olduğumuzu bir kez daha yineleyerek, bir daha böyle acılarla sarsılmamayı yürekten temenni ediyorum.
Saygılarımla
Ülgür GÖKHAN
Çanakkale Belediye Başkanı